Derin ve Anlamlı Kişisel Değişimin 5 Unsuru
"İnsanlar değişmez."
Birinin bu cümleyi kurduğunu kaç kere duydunuz?
Birkaç yıl önce ofisime bir kadın geldi ve evlilik dışı bir ilişki yaşadığı için yardımıma ihtiyaç duyduğunu söyledi. Ona yardım etmek için nedenlerini, ne zaman başladığını, nasıl olduğunu, neler hissettiğini, nelere ihtiyaç duyduğunu, evliliğini ve aile öyküsünü sordum. İlişkisini bitirmek ve evliliğini onarmak için neler yapabileceğini, bu süreçle nasıl başa çıkabileceğini anlamasını için yoğun bir şekilde çalıştığımız birkaç görüşme gerçekleştirdik.
Zaman geçtikçe, terapinin ona herhangi bir şekilde rahatlama veya yardım sunmadığını görmeye başladım. Sorularım, onu daha fazla düşünmeye teşvik etmedi. Önerilerim boşlukta kayboldu.
Altı görüşmeden sonra bana tedaviyi duraklatan bir şey söyledi: “İnsanlar değişmez”.
Bu söz, bana yaptığımız tüm görüşmelerde anlattıklarından daha fazla şey söyledi. Beni sadece destek almak için görmeye geliyordu, kendini ya da durumunu değiştirme yeteneğine sahip olduğunu görmüyordu.
O zamandan beri, gerçekten değişemeyecekleri fikrine tutunan birçok insanla karşılaştım. Bu insanların sahip olduğu hislerin ne kadar az farkında olduklarını ve değişemeyeceklerini düşündüklerini fark ettim. Peki, neden kendilerinin ya da duygularının farkında değiller? Bu, genellikle duygularının dikkate alınmadığı, çocuklukta duygusal ihmale maruz bırakan evlerde büyümenin bir sonucudur.
Çocukluk çağında duygusal olarak ihmal edildiyseniz, kendinizden ziyade, diğer insanların ihtiyaçlarına odaklanırsınız ve kendi duygularınızda olan teması kaybedersiniz.
Değişimin 5 Temel Unsuru
- Farkındalık: sorunu görmek. Örneğin, “Öfkemle ilgili bir sorunum var”.
- Kararlılık: değiştirmek istediğiniz konu hakkında net bir karar vermek. Örneğin “Öfkemle ilgili sorunumu çözeceğim”.
- Adımların belirlenmesi: Örneğin; öfkelendiğin anların farkına varmak, öfkeyi nasıl kontrol edebileceğini öğrenmek, öfkeyi sağlıklı bir şekilde ifade etmeyi öğrenmek.
- Çalışmak: Kendimizi değiştirmek kesinlikle mümkün olsa da, genellikle kolay değildir. Bu yüzden farkındalık, amaca bağlılık ve çalışmayı adımlara ayırmak hayati önem taşır.
- Yardım istemek: eşten, aileden veya bir terapistten.
Kendilerini değiştirdiğini gördüğüm sayısız kişiden birkaç örnek:
- Bir kadın savunma duvarlarını indirir ve kocasının yapıcı eleştirilerini dinleyebilir hale gelir.
- Bir ergen sigara içmeyi bırakır.
- Bir baba, çocuklarına bağırmayı bırakır ve yeni ebeveynlik becerileri öğrenir.
- Çocukluk çağında duygusal olarak ihmal edilen bir kadın, duygularını ve ihtiyaçlarını kabul edip ifade etmeyi öğrenir. Kocası, ailesi ve arkadaşları ile konuşmaya başlar.
- Bir adam endişeli hissetmekten bıktığına karar verir. Kaygıyı araştırır, yeni kaygı yönetimi teknikleri öğrenir. Sonuç olarak işinde risk almak için daha girişken ve istekli hale gelir.
Bu örnekleri devam ettirebilirim. Anlaşılması gereken şu ki, imkanlar sonsuzdur. Doğru, bazı şeyleri değiştirmek diğerlerinden daha zor. Bazı insanlar kendileri ile ilgili sorunları değiştirmek için çok zorlanıyorlar. Örneğin, kişilik ve mizaçla ilgili bir sorunun değiştirilmesi, bir kötü alışkanlığı bırakmaktan daha zor olacak.
Ancak, yüzlerce sorunu değiştirmek konusundaki deneyimimle, değiştirip değiştirmememizi etkileyen en büyük iki faktörün şunlar olduğunu şüphe yer bırakmayacak şekilde söyleyebilirim:
- Gerçekten istemek,
- Ve bunun gerçekten mümkün olduğuna inanmak.
Çocuklukta duygusal ihmal ile ilgili daha fazla bilgi almak ve nasıl iyileşebileceğinizi öğrenmek için Çocuklukta İhmalin İzi: Boşluk Hissi ve Çocuklukta İhmalin İzi: Çözümler adlı kitaplardan yardım alabilirsiniz.
Dr. Jonice Webb, Psikoterapist
Bu makale daha önce PsychCentral.com’da yayınlanmış olup, yazarın izniyle burada yeniden yayınlanmıştır.