Kitap Okuma ve Satın Alma Davranışları Üzerine Bir İnceleme

Kitap okuma her kültürün önemli bir parçasıdır. Nitelik, davranış, tür, fiyat ve dağıtım unsurları gibi temeller okuma alışkanlığı üzerinde etkilere sahiptir. Son yıllarda Türkiye’de hem yayın hem de pazar açısından birkaç sene önceye göre daha çeşitlenmiş gibi görünmektedir. Bu çalışmada temel olarak anket yöntemiyle belirli alanlarda genel bir değerlendirme yapabilme amacı edinilmiştir.

Anket verileri 2 Ağustos-10 Ağustos arasında alınmış ve temel kaynak olarak sosyal medya kullanılmıştır. Anketin sunumunda kullanıcılara hediye kitap vaat edilmiş ve talep edenlere kitaplar hediye olarak gönderilmiştir. Ankete katılım 10.502 kişi olmuştur. Ankete katılım sayısının tatmin edici olduğu düşünülmektedir.

Ankete katılanların demografik verileri şu şekildedir. Ankete katılımın en büyük kitlesinin Lisans Mezunu, Kadın ve 18-45 yaş arası olduğu düşünülebilir. Ankete katılanların %84’ü ayda bir kitaptan fazla okumakta olup % 42’si 3 kitaptan fazla okumaktadır. Okurların önemli bir bölümü (%71) Türk Yazar/Yabancı Yazar ayrımı yapmamakta olup %13’ü Türk Yazarlar’ı, %15’i Yabancı Yazarlar’ı tercih etmektedir.

Yapılan anket ile aşağıdaki alanlarda iç görü edinilmesi amaçlanmıştır.

Okurların Hangi Türü En Fazla Tercih Ettikleri

Anket sonucunda okurların yığıldığı alanın Edebiyat olduğu görülmektedir. Edebiyat alanını Psikoloji ve Kişisel Gelişim türleri takip etmektedir. Bahsedilen 3 alan okuyucuların %71’ine tekabül etmektedir.

Kadın ve Erkek olarak bakıldığında ise her iki cinsiyet açısından da bu alanlar en önde olma durumunu korurken sadece erkek olarak bakıldığında Bilim ve Tarih alanları da ayrı ayrı %11’in üzerine çıkmaktadır. Bilim ve Tarih alanları ayrı ayrı olarak kadın okuyucularda %3 civarındadır. Kadınların Psikoloji, Kişisel Gelişim ve Edebiyata olan ilgileri erkeklerden daha yüksek görünmektedir.

Sadece Kadınlar

Sadece Erkekler

Kitap Satın Alma Tercihin Oluşmasında Ana Etkenler

Okurların önemli bir bölümü (% 63) kitap satın alma tercihlerini Kitabın Konusu ve İçeriği olduğunu belirtmişlerdir.

Kitap Satın Alma Yerine İlişkin Veriler

Okurların % 53’lük bölümü kitaplarını İnternet üzerinden satın almayı tercih ettiklerini belirtirken % 32’lik bölümü kitabevlerini tercih etmektedir.

İnternet ya da Kitabevi Tercihlerinin Dağılımında Markalaşma

Türkiye’nin tek başına en fazla kitap satan yerinin Kitapyurdu.com olduğu dikkati çekmektedir. Ancak İdefix, DR.com ve DR Mağazalarının, Turkuvaz Grubunun markaları olduğu düşünüldüğünde % 38’lik bir Pazar payı ile Turkuvaz grubu pazarın en büyüğü olarak göze çarpmaktadır. Bkmkitap.com % 11’lik bir oranla üçüncü grup olarak yerini almıştır. KitapKoala.com, Kidega.com ve Hepsi Burada gibi markalar da belirtilen siteleri daha küçük Pazar paylarıyla takip etmektedir.